I. Inleiding:
Kleurbeheer onzin of noodzaak?
Wat is kleur?
Kleurvisus is het vermogen van een organisme om voorwerpen te onderscheiden op basis van de golflengte van het licht dat die voorwerpen weerkaatsen of uitstralen. Een blauwe bloem straalt geen blauw licht uit, maar absorbeert alleen alle frequenties van het licht dat erop schijnt, behalve de frequentie die we blauw noemen. Die frequentie wordt weerkaatst. Een bloem wordt alleen als blauw gezien omdat het menselijke oog onderscheid kan maken tussen verschillende frequenties. Het weerkaatste licht valt in onze ogen en stimuleert de zintuigcellen van het netvlies.
Onze ogen sturen de signalen naar de hersenen, die de signalen omzetten in kleur.
Onze indruk van kleur wordt veroorzaakt door de interactie van drie factoren:
- De lichtbron;
- Het voorwerp dat een deel van het uitgestraalde licht weerkaatst;
- De ogen en de hersenen.
Laten we eens kijken naar de rol die elk van deze factoren bij het creƫren van de kleurenindruk speelt.
De Lichtbron
Licht is een golfvormig verschijnsel. Een lichtbron straalt golven uit die op een bepaalde golflengte trillen. De golven met een golflengte tussen 380 en 700 nanometer vormen het zichtbare spectrum. Golven met een hogere of lagere golflengte zijn niet zichtbaar voor het menselijke oog.
Een lichtbron wordt gekarakteriseerd door de spectrale verdeling ervan. De spectrale verdeling van een lichtbron beschrijft het deel van de energie die de lichtbron in verschillende delen van het spectrum uitzendt.
Een lichtbron die de meeste energie bij golflengten van 570 nm (nanometer) uitzendt, kan worden beschreven als een bron die hoofdzakelijk 'geel' licht uitzendt. Een lichtbron met een platte spectrale verdeling (uitzending van even veel energie over het gehele spectrum) wordt als 'grijs' beschreven.
Het Object
Wanneer lichtgolven een voorwerp raken, absorbeert het oppervlak van het voorwerp een deel van de energie van de golven en weerkaatst het oppervlak andere delen van de energie. In feite onttrekt het object een deel van het licht dat de lichtbron heeft afgegeven
Sommige voorwerpen, zoals een bedrukt stuk papier, zijn zeer weerkaatsend. Andere voorwerpen, zoals film of transparanten, zijn overdragende objecten: een deel van het oorspronkelijke licht gaat door het object heen. In dit document wordt verwezen naar de basiscontext van weerkaatsende objecten.
Het menselijk oog en de hersenen
Het licht dat door een object wordt weerkaatst, valt in onze ogen, die lichtsensors bevatten die we staafjes en kegeltjes noemen.
Staafjes zijn het meest gevoelig voor de lichtintensiteit. Ze stellen ons in staat onderscheid te maken tussen licht en donker wanneer er weinig licht is. Dankzij de staafjes kunnen we zien wanneer er weinig licht is en verschillende grijstonen waarnemen. Onder normale lichtomstandigheden gebruiken onze ogen alleen de kegeltjes.
Er zijn drie soorten kegeltjes cellen. Sommige zijn gevoeliger voor de rode zones van het kleurenspectrum, andere voor de groene zones en weer andere voor de blauwe zones.Afhankelijk van de manier waarop ze worden gestimuleerd door het licht dat in onze ogen valt, sturen staafjes en kegeltjes signalen naar de hersenen, die de signalen verwerken en omzetten in kleur.De exacte kleur die wordt waargenomen is afhankelijk van de samenstelling van de golflengten in de licht golven. Als de sensor alle zichtbare golflengten tegelijk waarnemen, nemen de hersenen wit licht waar. Wanneer ons visuele systeem een golflengte om en nabij 700 nm detecteert, zien we 'rood'. Wanneer een golflengte tussen 450 en 500 nm wordt gedetecteerd, zien we 'blauw'. Een golflengte van 400 nm ziet er 'violet' uit, enzovoort. Als er geen licht is, worden geen golflengten waargenomen en nemen de hersenen zwart waar.